PIERWSZE CZYTANIE
Syr 2, 1-11
Bądź wierny Bogu, a On zajmie się tobą

Czytanie z Mądrości Syracha
Dziecko, jeśli masz zamiar służyć Panu, przygotuj swą duszę na doświadczenia! Zachowaj spokój serca i bądź cierpliwy, a nie trać równowagi w czasie utrapienia! Przylgnij do Niego i nie odstępuj, abyś był wywyższony w twoim dniu ostatnim. Przyjmij wszystko, co przyjdzie na ciebie, a w zmiennych losach poniżenia bądź wytrzymały! Bo w ogniu próbuje się złoto, a ludzi miłych Bogu – w piecu poniżenia. Bądź Mu wierny, a On zajmie się tobą, prostuj swe drogi i Jemu zaufaj! Którzy boicie się Pana, oczekujcie Jego zmiłowania, nie zbaczajcie z drogi, abyście nie upadli. Którzy boicie się Pana, zawierzcie Mu, a nie przepadnie wasza zapłata. Którzy boicie się Pana, spodziewajcie się dobra, wiecznego wesela i zmiłowania! Popatrzcie na dawne pokolenia i zobaczcie: kto zaufał Panu, a został zawstydzony? Albo kto trwał w bojaźni Pańskiej, a został opuszczony? Albo kto wzywał Go, a On nim wzgardził? Dlatego że Pan jest litościwy i miłosierny, odpuszcza grzechy i wybawia w czasie ucisku.
Oto słowo Boże.

PSALM RESPONSORYJNY
Ps 37 (36), 3-4. 18-19. 27-28b. 39-40 (R.: por. 5b)

Refren: Zaufaj Panu, On sam będzie działał.

Miej ufność w Panu i czyń to, co dobre, *
a będziesz mieszkał na ziemi i żył bezpiecznie.
Raduj się w Panu, *
a On spełni pragnienia twego serca.

Refren.

Pan zna dni postępujących uczciwie, *
a ich dziedzictwo trwać będzie na wieki.
W czasie klęski nie zaznają wstydu, *
w dniach głodu zostaną nasyceni.

Refren.

Odstąp od złego i czyń dobro, *
abyś mógł przetrwać na wieki.
Gdyż Pan sprawiedliwość miłuje *
i nie opuszcza swych świętych.

Refren.

Zbawienie sprawiedliwych pochodzi od Pana, *
On ich ucieczką w czasie utrapienia.
Pan ich wspomaga i wyzwala, †
wyzwala od występnych i zachowuje, *
On bowiem jest ich ucieczką.

Refren.

ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ
Ga 6, 14

Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.

Nie daj Boże, bym się miał chlubić z czego innego, jak tylko z krzyża Pana naszego, Jezusa Chrystusa,
dzięki któremu świat stał się ukrzyżowany dla mnie, a ja dla świata.

Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.

EWANGELIA
Mk 9, 30-37
Druga zapowiedź męki i wezwanie do pokory

Słowa Ewangelii według Świętego Marka
Jezus i Jego uczniowie przemierzali Galileę, On jednak nie chciał, żeby ktoś o tym wiedział. Pouczał bowiem swoich uczniów i mówił im: «Syn Człowieczy będzie wydany w ręce ludzi. Ci Go zabiją, lecz zabity, po trzech dniach zmartwychwstanie». Oni jednak nie rozumieli tych słów, a bali się Go pytać. Tak przyszli do Kafarnaum. Gdy był już w domu, zapytał ich: «O czym to rozprawialiście w drodze?» Lecz oni milczeli, w drodze bowiem posprzeczali się między sobą o to, kto z nich jest największy. On usiadł, przywołał Dwunastu i rzekł do nich: «Jeśli ktoś chce być pierwszym, niech będzie ostatnim ze wszystkich i sługą wszystkich». Potem wziął dziecko, postawił je przed nimi i objąwszy je ramionami, rzekł do nich: «Kto jedno z tych dzieci przyjmuje w imię moje, Mnie przyjmuje; a kto Mnie przyjmuje, nie przyjmuje Mnie, lecz Tego, który Mnie posłał».
Oto słowo Pańskie.

ROZWAŻANIA DO CZYTAŃ

Chrystus wyparł się samego siebie i przyjął postać sługi… On nie przyszedł, aby Mu służono, lecz żeby służyć wszystkim i umrzeć za wszystkich. Nie jest uczeń nad mistrza: mamy zajmować ostatnie miejsce, służąc wszystkim i stać się małym jak dziecko. Bóg bowiem pysznym się sprzeciwia i ich poniża, a pokornym łaskę daje i ich wywyższa.
Marek Ristau

***
Komentarze do – czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania
Każdy człowiek w życiu swoim doświadczany jest rozlicznymi przeżyciami. Spotyka go zarówno radość, jak i smutek. Uderza go „ucisk i strapienie”. W tych wszystkich trudnych okolicznościach życia konieczne jest przyjęcie postawy ufności w Boże miłosierdzie i litość. Bóg nie chce cierpienia ludzi, nie chce ich bólu, rozpaczy. Z drugiej strony każdy człowiek winien wiedzieć, iż trudy życia są czymś oczywistym.
Od chwili przyjścia człowieka na świat towarzyszy mu cierpienie. Staje się ono niejako „naturą” człowieka. Na cierpienie, podkreśla autor Księgi Mądrości Syracha, należy nieustannie przygotowywać się. Cierpienie, które może go niespodziewanie uderzyć, które go zaskakuje, może dokonać wszakże spustoszenia. Cierpienie, które jest „spodziewane”, a nawet oczekiwane, może zostać przez człowieka „przywitane” i przyjęte jako dar Boży. Jego celem bowiem może być wypróbowanie wierności człowieka, jego przemiana, uszlachetnienie go.
Słowa: „Zachowaj spokój serca i bądź cierpliwy, a nie trać równowagi w czasie utrapienia”, warto na trwałe wpisać w swoje serca. Stanowią one wyraz woli Bożej. Bóg pragnie pokoju dla niespokojnego ludzkiego serca i duszy. Chce, by zachował on równowagę, powagę ducha w każdej chwili, szczególnie podczas utrapienia, przygnębienia, zwątpienia, rozpaczy.
„Przylgnij do Boga!” – to słowa, które upodobniają nawet dorosłego człowieka do bezradnego dziecka. Ten, który stara się przylgnąć do Boga, wyzwala się z lęku rozbudzającego wyobraźnię, niebędącego wszakże adekwatną odpowiedzią na rzeczywistość. Przylgnięcie jest niemal organicznym „zrośnięciem się” dwu osób, co uwyraźniają niektóre typy ikon ukazujących oblicze Najświętszej Maryi Panny – Matki Bożej i oblicze Jej Syna – Jezusa, które przylgnęły do siebie.
Każde zdanie perykopy mówiącej o bojaźni Bożej żywionej podczas różnych doświadczeń egzystencjalnych stanowi cenny drogowskaz życiowy: „Bądź Mu [Bogu] wierny, a On zajmie się tobą, popraw swe drogi i Jemu zaufaj”.
Bojaźń Boża stanowi wyraz posłuszeństwa Bogu. Nie jest strachem paraliżującym myśl, wyobraźnię. Oznacza zaufanie wobec Boga, zawierzenie Jego decyzjom, poddanie swojej woli – woli Wszechmogącego.

Komentarz do psalmu
Autor psalmu odpowiada na pytanie zawsze aktualne, które może człowieka, szczególnie prawego, nie tylko niepokoić, ale nawet dręczyć. Przez wieki ludzie uczciwi zdumieni są dominacją zła nad dobrem, nieprawości nad prawością. Dlaczego ludzie sprawiedliwi bywają uciśnieni, a grzesznikom los sprzyja? Sytuacje takie dają do myślenia. Oceniający je nie zna wszakże ani serc grzeszników, bądź też innych ludzi, którzy przywiedli niektórych do grzechu. Nie jest w stanie wyobrazić sobie „logiki” Boga, która wszakże jest diametralnie inna od ludzkiego sposobu myślenia i oceniania świata, rzeczy, ludzi.
Najważniejsza jest ufność Bogu, dzięki której można wyzwolić się i uwolnić od trudu zgłębiania i analizowania nieprawości innych ludzi.
Nie ma serc ludzkich, które wolne by były od jakiegokolwiek pragnienia. Człowiek sam z siebie nie spełni tych pragnień do końca. Może to uczynić tylko Bóg. Ufność wobec Bożych decyzji i działania wyraża się przez radość człowieka. Nie zniszczy go żadna klęska, kiedy on ufa Bogu i kiedy pozwala, by Wszechmogący wiódł go przez życie i kierował jego drogami. To sam Bóg przecież „ma staranie o życie prawych”. Czyż można wobec tego dopuszczać do siebie rozpacz, poddawać się zwątpieniu i zniechęceniu, rezygnować z walki o zachowanie swojej godności?
Warunkiem duchowego pokoju w sercu ludzkim jest odstąpienie od zła i czynienie dobra. Skoro Bóg miłuje sprawiedliwość, to czyż człowiek również nie powinien jej miłować? Autor psalmu woła nie tylko do jemu współczesnych, ale nade wszystko do ludzi obecnej doby, by wytrwale uciekali się do Boga. Ucieczka ku Bogu jest aktem odwagi! On sam bowiem jest Ucieczką, który daje wyzwolenie.
„Nie zazdrościć sprawcom zła!” – to imperatyw Psalmu 36, który można odmawiać w intencji wszystkich ludzi zranionych przez zaprzedanych złu – złoczyńców.

Komentarz do Ewangelii
Święty Marek w perykopie ewangelicznej przypomina wiernym dzisiejszych czasów zapowiedź męki Jezusa Chrystusa. Należy uaktualniać kairos – ewangeliczny czas, zawsze wszakże teraźniejszy. Pan Jezus mówił uczniom o wydaniu siebie ludziom niezbożnym. Mieli oni podnieść i podnieśli rękę na Pana „waszego stworzenia”, by odebrać Jemu życie. Zamach na Boga był najbardziej absurdalną decyzją człowieka podjętą w dziejach ludzkości. Profetycznych słów Jezusa nie zrozumieli wszakże Jego uczniowie. Zapewne podczas słuchania Pana skupieni byli bardziej na sobie, na swoich myślach i słowach niż na odwiecznym Słowie.
Uczniowie w kontekście zapowiadanej przez Pana Jezusa męki podjęli spór o ich pierwszeństwo, chcąc dowiedzieć się, kto spośród nich jest najważniejszy. Odpowiedzią Jezusa, rozwiązującą spór, były słowa i dokonany gest, na ówczesne czasy wyjątkowy. To dziecko (które wciąż nie zna pychy!) miało nauczyć Jezusowych uczniów pokory. Szukali oni dla siebie uprzywilejowanych, znaczących społecznie miejsc, gdzie zasiadając odbieraliby „oklaski” uwielbienia od innych. Dziecko stanęło przed uczniami Pana jak nauczyciel, mający wsparcie ze strony Jezusa. On objąwszy je ramionami zapowiedział niczym nieograniczoną troskę o człowieka słabego, bezsilnego, ale na wskroś uczciwego, autentycznego.
Komentarze zostały przygotowane przez Prof. dr hab. Eugeniusza Sakowicza

Święty Piotr Damiani, biskup i doktor Kościoła

Piotr urodził się w 1007 roku w Rawennie, w licznej i niezamożnej rodzinie. Matka, zniechęcona licznym potomstwem, porzuciła niemowlę. Ledwie żywe odnalazła je służąca i oddała rodzinie. Po przedwczesnej śmierci rodziców Piotr znalazł drugą, lepszą matkę, w ukochanej siostrze, Rozelinie. Zaopiekował się nim starszy brat, Damian, od którego przyjął przydomek Damiani (czyli „od Damiana”). Początkowo brat obchodził się z Piotrem surowo. Święty musiał paść u niego świnie. Kiedy jednak Damian poznał się na niezwykłych zdolnościach brata, za radą siostry oddał go na studia do Rawenny, a następnie do Faenzy i Parmy.
Po przyjęciu święceń kapłańskich Piotr został wykładowcą w jednej ze szkół parafialnych. Po pewnym czasie zrezygnował z czynnego życia. Udał się na pustkowie, a potem do klasztoru benedyktynów-eremitów. Został mnichem, a następnie w 1043 r. opatem eremu kamedulskiego w Fonte Avellana. Odnowił życie zakonne. Stał się doradcą wielu klasztorów i kierownikiem duchowym wielu uczniów, którzy garnęli się do niego. Ponieważ opactwo, w którym przebywał, nie było zdolne ich wszystkich pomieścić, założył dwa inne i ułożył dla nich osobną regułę. Z biegiem lat powstały dalsze ośrodki pustelnicze: w Marchii, Umbrii, Romanii i w Abruzzach. Piotr Damiani był przyjacielem kolejnych cesarzy: Henryka III i Henryka IV, doradcą papieży: Klemensa II, Damazego II, Leona IX i Stefana II. Ten ostatni mianował go w 1057 r. biskupem Ostii i kardynałem.
Piotr Damiani pracował nad wewnętrzną odnową Kościoła. Bolał bardzo nad Kościołem Chrystusowym, dręczonym wówczas chorobą symonii i inwestytury. Władcy i możni panowie świeccy pod pozorem zasług, jakie położyli dla Kościołów lokalnych, żądali dla siebie w zamian przywilejów mianowania duchownych na stanowiska proboszczów, przełożonych klasztorów, rektorów świątyń, a nawet biskupów. Panowie ci ponadto, jako fundatorzy i opiekunowie kościołów, rezerwowali sobie także kontrolę nad majątkami, które do tych kościołów przydzielili, i mieszali się w wewnętrzne sprawy Kościoła. Piotr Damiani szeregiem pism zwalczał te nadużycia.
Wielokrotnie bywał legatem papieskim na synodach i często pełnił funkcję mediatora. Mikołaj II wysłał go do Mediolanu, by w diecezji tamtejszej zaprowadził konieczne reformy. Papież Aleksander II trzymał Piotra stale przy sobie jako doradcę. W roku 1062 zlecił mu misję we Francji, by załagodził spór między biskupem Macon a słynnym opactwem benedyktyńskim w Cluny. Z tej okazji Piotr załatwił także sporne sprawy wśród biskupów: Reims, Sens, Tours, Bourges i Bordeaux. Po drodze odbył pielgrzymkę do grobów św. Majola i św. Odylona w Souvigny.
Przez cały czas tęsknił za życiem mniszym. W 1067 r. otrzymał pozwolenie na powrót do Fonte Avellana i zrzekł się diecezji Ostii. Jednak nadal w razie konieczności służył papieżowi pomocą. W roku 1069 udał się do Frankfurtu nad Menem, gdzie zdołał przekonać cesarza Henryka IV, by nie opuszczał swojej prawowitej małżonki, Berty. W roku 1071 jako legat papieski współuczestniczył w konsekracji kościoła benedyktynów na Monte Cassino, a w roku następnym przybył do Rawenny, by tamtejszego biskupa, Henryka, pojednać ze Stolicą Apostolską.
W drodze powrotnej zachorował i w nocy z 22 na 23 lutego 1072 r. zmarł niespodziewanie w klasztorze benedyktynów w Faenzy i w ich kościele został pochowany. W roku 1354 jego relikwie przeniesiono do wspaniałego grobowca, wystawionego ku jego czci w tymże kościele. Od roku 1898 jego śmiertelne szczątki spoczywają w katedrze, w osobnej kaplicy.
Piotr Damiani był wielkim znawcą Biblii i Ojców Kościoła oraz znakomitym prawnikiem kanonistą. Należał także do najpłodniejszych pisarzy swoich czasów. Zostawił po sobie ok. 240 utworów poetyckich, 170 listów, 53 kazania, 7 życiorysów i kilka innych tekstów. Pisał rozprawy o stanie Kościoła i jego naprawie. Piętnował w nich zakorzenione nadużycia, symonię i nieobyczajność kleru. Zachował się wśród jego licznej korespondencji także list do antypapieża, Honoriusza, z pogróżkami kar Bożych. Napisał osobną rozprawę w obronie praw papieża i jego absolutnej niezawisłości od cesarza w sprawach kościelnych. Z dzieł ascetycznych wymienić należy piękną rozprawę o życiu pustelniczym. Święty przedstawił je w tak ponętnych barwach, że pociągnął nim bardzo wielu ludzi do zakonu kamedułów, któremu on właśnie zapewnił największy rozwój. Jedyny to w obecnych czasach istniejący jeszcze zakon pustelników. Papież Leon XII zatwierdził w roku 1821 kult św. Piotra Damiani i ogłosił go doktorem Kościoła. Jest wzywany przy bólach głowy.

W ikonografii św. Piotr przedstawiany jest jako biskup w mitrze, jako kardynał w cappa magna lub jako mnich w habicie. Atrybuty: anioł trzymający kapelusz kardynalski, cappa magna, czaszka, krucyfiks.