9 listopada – Święto rocznicy poświęcenia Bazyliki Laterańskiej

PIERWSZE CZYTANIE
Ez 47,1-2.8-9.12
Woda wypływająca ze świątyni niesie życie

Czytanie z Księgi proroka Ezechiela
Podczas widzenia otrzymanego od Pana zaprowadził mnie anioł z powrotem przed wejście do świątyni, a oto wypływała woda spod progu świątyni w kierunku wschodnim, ponieważ przednia strona świątyni była skierowana ku wschodowi; a woda płynęła spod prawej strony świątyni na południe od ołtarza. I wyprowadził mnie przez bramę północną na zewnątrz i poza murami powiódł mnie od bramy zewnętrznej, skierowanej ku wschodowi. A oto woda wypływała spod prawej ściany świątyni, na południe od ołtarza. Anioł rzekł do mnie: „Woda ta płynie na obszar wschodni, wzdłuż stepów, i rozlewa się w wodach słonych, i wtedy wody jego stają się zdrowe. Wszystkie też istoty żyjące, od których tam się roi, dokądkolwiek potok wpłynie, pozostaną przy życiu: będą tam też niezliczone ryby, bo dokądkolwiek dotrą te wody, wszystko będzie uzdrowione. A nad brzegami potoku mają rosnąć po obu stronach różnego rodzaju drzewa owocowe, których liście nie więdną, których owoce się nie wyczerpują; każdego miesiąca będą rodzić nowe, ponieważ ich woda przychodzi z przybytku. Ich owoce będą służyć za pokarm, a ich liście za lekarstwo”.
Oto słowo Boże

PSALM RESPONSORYJNY
Ps 46,2-3.5-6.8-9

Refren: Bóg jest we wnętrzu swojego Kościoła.

Bóg jest dla nas ucieczką i siłą:
najpewniejszą pomocą w trudnościach.
Przeto nie będziemy się bali, choćby
zatrzęsła się ziemia
i góry spadły w otchłań morza.

Nurty rzeki rozweselają miasto Boże,
najświętszy przybytek Najwyższego.
Bóg jest w Jego wnętrzu, więc się nie
zachwieje,
Bóg je wspomoże o świcie.

Pan Zastępów jest z nami,
Bóg Jakuba jest naszą obroną.
Przyjdźcie, zobaczcie dzieła Pana,
zdumiewające dzieła, których dokonał
na ziemi.

DRUGIE CZYTANIE
1 Kor 3.9b-11.16-17
Jesteście Bożą budowlą

Czytanie z Pierwszego Listu świętego Pawła Apostoła do Koryntian
Bracia: Jesteście uprawną rolą Bożą i Bożą budowlą. Według danej mi łaski Bożej, jako roztropny budowniczy, położyłem fundament, ktoś inny zaś wznosi budynek. Niech każdy jednak baczy na to, jak buduje. Fundamentu bowiem nikt nie może położyć innego niż ten – który jest położony, a którym jest Jezus Chrystus. Czyż nie wiecie, żeście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was? Jeżeli ktoś zniszczy świątynię Boga, tego zniszczy Bóg. Świątynia Boga jest święta, a wy nią jesteście.
Oto słowo Boże

ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ
2 Krn 7,16

Alleluja, alleluja, alleluja

Wybrałem i uświęciłem tę świątynię,
aby moja obecność trwała tam na wieki.

Alleluja, alleluja, alleluja

EWANGELIA
J 2,13-22
Mówił o świątyni swego ciała

Słowa Ewangelii według świętego Jana
Zbliżała się pora Paschy żydowskiej i Jezus udał się do Jerozolimy. W świątyni napotkał tych, którzy sprzedawali woły, baranki i gołębie, oraz siedzących za stołami bankierów. Wówczas sporządziwszy sobie bicz ze sznurków, powypędzał wszystkich ze świątyni, także baranki i woły, porozrzucał monety bankierów, a stoły powywracał. Do tych zaś, którzy sprzedawali gołębie, rzekł: „Weźcie to stąd, a nie róbcie z domu mego Ojca targowiska”. Uczniowie Jego przypomnieli sobie, że napisano: „Gorliwość o dom Twój pożera Mnie”. W odpowiedzi zaś na to Żydzi rzekli do Niego: „Jakim znakiem wykażesz się wobec nas, skoro takie rzeczy czynisz?”. Jezus dał im taką odpowiedź: „Zburzcie tę świątynię, a Ja w trzech dniach wzniosę ją na nowo”. Powiedzieli do Niego Żydzi: „Czterdzieści sześć lat budowano tę świątynię, a Ty ją wzniesiesz w przeciągu trzech dni?”. On zaś mówił o świątyni swego ciała. Gdy zatem zmartwychwstał, przypomnieli sobie uczniowie Jego, że to powiedział, i uwierzyli Pismu i słowu, które wyrzekł Jezus.
Oto słowo Pańskie

ROZWAŻANIA DO CZYTAŃ

Jesteśmy Bożą budowlą, budowaną na fundamencie, którym jest Chrystus. Otrzymaliśmy Ducha Bożego przez słuchanie z wiarą i staliśmy się świątynią Boga, mieszkaniem Ducha Bożego. Mamy trwać w świętości Chrystusowej, ponieważ świątynia Boga jest święta, a my nią jesteśmy.
Marek Ristau

***
Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania
Obraz wody wypływającej ze świątyni i ożywiającej stworzenia kieruje naszą myśl ku Golgocie i ku ukrzyżowanemu Jezusowi. Z Jego Boskiego Serca, nazywanego Świątynią Boga, wypłynęła krew i woda. To samo wypływało też z kanałów świątyni. Raz była to krew ofiar, innym razem woda, która miała oczyszczać owe pasma. Zmieszane, trafiały do potoku Cedron, a w porze deszczowej aż do Pustyni Judzkiej i Morza Martwego. Analogia wizji Ezechiela z przebitym sercem Jezusa jest bardzo czytelna. Woda, płynąca z serca Zbawiciela, który ofiarował się za nas, ma moc oczyścić i ożywić nasze dusze. Ona potrafi dotknąć miejsc naznaczonych w nas duchową śmiercią. Z serca Jezusa wzięły początek sakramenty, a więc także Sakrament Pokuty i Pojednania. Jak często pozwalamy, by strumień Bożej łaski ogarniał nasze serce i dawał nam życie, by przynosił uzdrowienie? Pustynię naszej duszy może ożywić tylko Bóg. Nie wahajmy się wchodzić do Jego świątyni. Żyjąc przy potoku Bożego miłosierdzia, możemy ciągle owocować. Nie bójmy się szukać uzdrowienia w Panu. Otwierajmy się na Jego działanie. Pozwólmy, by nasączał nas swoją łaską. Obraz mieszania się wody słodkiej ze słoną pokazuje zjednoczenie Boga z człowiekiem. Z tej komunii wychodzi samo dobro.

Komentarz do psalmu
Psalmista wielbi Boga za Jego dzieła. W jego słowach widać ogromne przekonanie do potęgi Pana. Autor psalmu jest pewny tego, że Bóg działa tu i teraz. Deklaruje, że w Nim szuka obrony, pomocy i miejsca ucieczki. Dzięki Jego wsparciu nie czuje strachu i nie poddaje się lękowi. Bóg dla psalmisty jest Kimś bardzo bliskim. On czuje Jego opiekę. Wspomina też o obecności Boga w Kościele. To Pan jest Jego fundamentem, podporą i zwornikiem. On gwarantuje jego istnienie i trwanie. Potem psalmista znów mówi o działaniu Boga w świecie. Zachęca: przyjdźcie, zobaczcie! Tymi słowami chce przekonać tych, którzy jeszcze pozostają sceptyczni, co do Bożego działania w świecie. Jego dokonania nazywa dziełami, a więc dostrzega ich wielkość, wartość i rozmiar. A co nas przekonuje do bycia przy Bogu? Za co chcemy Go chwalić? Jakich dzieł dokonał w naszym życiu? Rozejrzyjmy się i zobaczmy Pana, który także dla nas czyni wielkie rzeczy.

Komentarz do Ewangelii
Dlaczego Jezus wypędził przekupniów ze świątyni? Przecież ułatwiali oni Żydom składanie ofiar. Ten pełen dynamizmu czyn Nauczyciela być może był zapowiedzią tego, że oto za chwilę nie będą już potrzebne ofiary z wołów, baranków i gołębi, bo lada moment zostanie złożona ofiara najdoskonalsza – z życia Syna Bożego. Jezus zarzucał sprzedającym, że za zgodą uczonych w Piśmie uczynili ze świątyni targowisko. Chciał tym samym pokazać, że relacja na linii człowiek-Bóg nie może opierać się na zasadzie „coś za coś”, że tu nie ma miejsca na wymienny handel. Jego Ofiara stokroć przewyższy wszystkie ofiary, składane w jerozolimskiej świątyni. Ta perykopa przypomina także o tym, że Chrystus pragnie czystości serc; bo przecież każdy z nas jest świątynią Boga. Jego gorliwość w nawoływaniu nas do nawracania, w przebaczaniu i obdarowywaniu miłosierdziem nigdy nie gaśnie. On, który przez zmartwychwstanie doświadczył odbudowania swego Ciała, chce wznosić na nowo świątynie naszych serc. Zależy Mu na naszym życiu. Zobaczmy dziś Jezusa, który płonie żarliwością o każdego z nas. Nie jesteśmy Mu obojętni. On naprawdę pragnie naszego wiecznego szczęścia.
Komentarze zostały przygotowane przez Agnieszkę Wawryniuk

Rocznica poświęcenia bazyliki laterańskiej

Bazylika św. Jana na Lateranie

Wiele osób sądzi, że najważniejszym kościołem papieskim jest bazylika św. Piotra na Watykanie. Nie jest to prawdą. To bazylika świętego Jana na Lateranie jest kościołem katedralnym papieża. Odegrała ona doniosłą rolę w historii chrześcijaństwa i dlatego Kościół obchodzi specjalny dzień, przypominający moment jej poświęcenia. Bazylika ta jest jedną z czterech bazylik większych Rzymu. Nazwa tego miejsca pochodzi od nazwiska starożytnych posiadaczy tych ziem. Cesarz Neron pod pozorem spisku zgładził Plantiusa Laterana i zagarnął jego pałac. Konstantyn Wielki pałac ten podarował papieżowi św. Sylwestrowi I (314-335). Do roku 1308 był on rezydencją papieży. Gdy w 313 r. cesarz Konstantyn Wielki wydał edykt pozwalający na oficjalne wyznawanie wiary chrześcijańskiej, kazał wybudować obok pałacu okazałą świątynię pod wezwaniem Chrystusa Zbawiciela, św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty. Stała się ona pierwszą katedrą Rzymu, a przylegający do niej pałac – siedzibą papieży. Jej poświęcenia dokonał papież św. Sylwester I w dniu 9 listopada 324 r.
W ciągu kilku wieków panowało tu 161 papieży i odbyło się pięć soborów powszechnych. Bazylika na Lateranie przestała być siedzibą papieży od czasów niewoli awiniońskiej na początku XIV w. W 1377 r. papież Grzegorz IX przeniósł swą siedzibę do Watykanu.

Do dziś bazylika laterańska zachowuje swe wyjątkowe znaczenie. W odróżnieniu od trzech pozostałych rzymskich kościołów patriarchalnych przysługuje jej tytuł arcybazyliki; każdy nowo wybrany biskup Rzymu udaje się do niej w uroczystej procesji. Nad wejściem do świątyni znajduje się łaciński napis, który najlepiej oddaje wagę i rolę tego miejsca:

Mater et Caput omnium Ecclesiarum Urbis et Orbis

to znaczy: Matka i Głowa wszystkich kościołów Miasta i Świata. Tu właśnie papieże odprawiali Mszę na rozpoczęcie Wielkiego Postu. Tu w Niedzielę Palmową stawia się łuk triumfalny na przyjęcie Króla męczenników. Tu papież odprawia Mszę świętą w Wielki Czwartek na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy.

Bazylika św. Jana na Lateranie jest nieco tylko mniejsza rozmiarem od Bazyliki św. Piotra i od Bazyliki św. Pawła za Murami. Wnętrze bazyliki jest podzielone kolumnami na pięć naw. Imponujący jest fronton bazyliki z 15 potężnymi figurami u szczytu (każda o wysokości 7 m): Chrystusa, św. Jana Chrzciciela, św. Jana Apostoła i doktorów Kościoła. Z balkonu, który jest umieszczony w centrum frontonu Bazyliki, papieże udzielali ludowi błogosławieństwa apostolskiego. Do wnętrza bazyliki prowadzi pięć potężnych wejść. W nawie głównej stoją także potężne posągi 12 Apostołów i ważniejszych proroków. W nawach bocznych są nagrobki papieży. Za konfesją, czyli za ołtarzem głównym, pod baldachimem, gdzie tylko papież odprawia Mszę świętą, znajduje się bogate prezbiterium, a przy jego końcu przy ścianie na stopniach stoi tron papieski z białego marmuru, wysadzany drogimi kamieniami tworzącymi artystyczne mozaiki.
Do bazyliki dobudowane jest baptysterium, czyli osobna kaplica z basenem (tzw. pisciną), gdzie katechumenom udzielano chrztu przez zanurzenie. Kaplica nosi imię Konstantyna, gdyż są w jej wnętrzu obrazy, przedstawiające żywot tego właśnie cesarza. Obok bazyliki znajduje się osobny budynek wybudowany na polecenie papieża Systusa V w 1589 r., w którym znajdują się „Święte Schody” (scala sancta). Według podania są to kamienne stopnie, po których Chrystus szedł na sąd do Piłata. Przywiezione zostały one z Jerozolimy do Rzymu w roku 326 przez św. Helenę, matkę cesarza Konstantyna I. Te schody pobożni pątnicy tak wytarli kolanami, że powstały w nich głębokie wyżłobienia.

Dla pozostałych trzech bazylik rzymskich obchodzimy jedynie wspomnienie (na przykład dla bazylik św. Piotra i św. Pawła – 16 listopada). Dzisiejszy obchód ma jednak rangę święta, a więc taką, jaka przysługuje parafianom każdej świątyni na świecie w dniu rocznicy jej poświęcenia. Bazylika laterańska, jako katedra papieża, jest parafią nas wszystkich, dlatego jako cały Kościół obchodzimy dziś święto.
Początkowo rocznicę poświęcenia bazyliki obchodzono tylko w Rzymie. Potem, za sprawą augustiańskich mnichów, święto zaczęto obchodzić także w innych miejscach. Na stałe do kalendarza liturgicznego weszło ono za sprawą papieża św. Piusa V, który kazał umieścić je w swoim mszale wydanym w 1570 roku. W nowym kalendarzu rzymskim zmieniono dotychczasową nazwę święta „dedykacja arcybazyliki Najświętszego Zbawiciela” na „rocznicę poświęcenia bazyliki laterańskiej”.

Teksty liturgiczne kierują naszą uwagę na ważną tajemnicę. Kościół chce dziś wyrazić swoją wielką wdzięczność za wszystkie świątynie, jakie zostały przez jego wiernych i dla jego wiernych wystawione. Każdy kościół to dom Boży w pełnym tego słowa znaczeniu, a nie – jak to jest w innych religiach – jedynie dom modlitwy. Kościół zwraca nam uwagę, że wszyscy jesteśmy żywym domem Bożym. Podobnie jak z poszczególnych kamieni czy cegieł składa się budowla gmachu kościoła, tak i z wiernych składa się Chrystusowy Kościół. Bazylika laterańska była pierwszą na świecie katolicką świątynią, w sposób uroczysty dedykowaną Panu Bogu. Wcześniej świątynie chrześcijańskie były przekształconymi dla celów kultu Chrystusa świątyniami pogańskimi.
W to święto stajemy wobec tajemnicy Kościoła, którego fundamentem jest Jezus Chrystus, a opoką – Piotr. Przypominamy sobie o mocnej więzi Kościołów lokalnych ze Stolicą Apostolską.

Zobacz także:
Ten wpis został opublikowany w kategorii Ewangelia i oznaczony tagami , . Dodaj zakładkę do bezpośredniego odnośnika.

Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie z Twittera

Komentujesz korzystając z konta Twitter. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. Wyloguj /  Zmień )

Połączenie z %s