PIERWSZE CZYTANIE
Jr 30, 1-2. 12-15. 18-22
Kara za grzechy Izraela i jego odnowienie

Czytanie z Księgi proroka Jeremiasza
Słowo, które Pan skierował do Jeremiasza: «Tak mówi Pan, Bóg Izraela: „Napisz w księdze wszystkie słowa, jakie powiedziałem do ciebie”. Tak bowiem mówi Pan: „Dotkliwa jest twoja klęska, nieuleczalna twoja rana. Nikt się nie troszczy o twoją sprawę, nie ma lekarstwa, by cię uzdrowić. Wszyscy, co cię kochali, zapomnieli o tobie, nie szukają już ciebie, gdyż cię dotknąłem, tak jak się rani wroga, surową karą. Przez wielką twą nieprawość pomnożyły się twoje grzechy. Dlaczego krzyczysz z powodu twej rany, że ból twój nie da się uśmierzyć? Z powodu twej wielkiej nieprawości i licznych twoich grzechów to ci uczyniłem”. Tak mówi Pan: „Oto przywrócę do poprzedniego stanu namioty Jakuba i okażę miłosierdzie nad jego siedzibami. Miasto zostanie wzniesione na swych ruinach, a pałace staną na swoim miejscu. Rozlegną się stamtąd hymny pochwalne i głosy pełne radości. Pomnożę ich, i nie zmaleje ich liczba, przysporzę im chwały, by nimi nikt nie pogardzał. Jego synowie będą tak jak dawniej i jego zgromadzenie ostanie się przede Mną; ukarzę natomiast wszystkich jego ciemięzców. A jego władca będzie spośród niego, panujący jego będzie od niego pochodził. Zapewnię mu dostęp do siebie, tak że się przybliży do Mnie. Bo kto inaczej miałby odwagę przybliżyć się do Mnie?” – mówi Pan. Wy będziecie moim narodem, a Ja będę waszym Bogiem».
Oto słowo Boże.

PSALM RESPONSORYJNY
Ps 102 (101), 16-17. 18-19. 20-21. 29 i 22-23 (R.: por. 17)

Refren: Pan się objawi w chwale na Syjonie.

Poganie będą się bali imienia Pana, *
a Twej chwały wszyscy królowie ziemi,
bo Pan odbuduje Syjon *
i ukaże się w swym majestacie.

Refren.

Pan przychyli się ku modlitwie opuszczonych *
i nie odrzuci ich modłów.
Należy to zapisać dla przyszłych pokoleń, *
lud, który się narodzi, niech wychwala Pana.

Refren.

Spojrzał Pan z wysokości swego przybytku, *
popatrzył z nieba na ziemię,
aby usłyszeć jęki uwięzionych, *
aby skazanych na śmierć uwolnić.

Refren.

Synowie sług Twoich bezpiecznie mieszkać będą, *
a ich potomstwo będzie trwało w Twej obecności.
Aby imię Pana głoszono na Syjonie †
i w Jeruzalem Jego chwałę, *
kiedy zgromadzą się razem narody i królestwa,
aby służyć Panu.

Refren.

ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ
Por. J 1, 49b

Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.

Nauczycielu, Ty jesteś Synem Bożym,
Ty jesteś Królem Izraela.

Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.

EWANGELIA
Mt 14, 22-36
Jezus chodzi po jeziorze

Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza
Gdy tłum został nasycony, zaraz Jezus przynaglił uczniów, żeby wsiedli do łodzi i wyprzedzili Go na drugi brzeg, zanim odprawi tłumy. Gdy to uczynił, wyszedł sam jeden na górę, aby się modlić. Wieczór zapadł, a On sam tam przebywał. Łódź zaś była już o wiele stadiów oddalona od brzegu, miotana falami, bo wiatr był przeciwny. Lecz o czwartej straży nocnej przyszedł do nich, krocząc po jeziorze. Uczniowie, zobaczywszy Go kroczącego po jeziorze, zlękli się, myśląc, że to zjawa, i ze strachu krzyknęli. Jezus zaraz przemówił do nich: «Odwagi! To Ja jestem, nie bójcie się!» Na to odezwał się Piotr: «Panie, jeśli to Ty jesteś, każ mi przyjść do siebie po wodzie!» A On rzekł: «Przyjdź!» Piotr wyszedł z łodzi i krocząc po wodzie, podszedł do Jezusa. Lecz na widok silnego wiatru uląkł się i gdy zaczął tonąć, krzyknął: «Panie, ratuj mnie!» Jezus natychmiast wyciągnął rękę i chwycił go, mówiąc: «Czemu zwątpiłeś, człowiecze małej wiary?» Gdy wsiedli do łodzi, wiatr się uciszył. Ci zaś, którzy byli w łodzi, upadli przed Nim, mówiąc: «Prawdziwie jesteś Synem Bożym». Gdy się przeprawili, przyszli do ziemi Genezaret. Ludzie miejscowi, poznawszy Go, posłali po całej tamtejszej okolicy i znieśli do Niego wszystkich chorych, prosząc, żeby ci przynajmniej frędzli Jego płaszcza mogli się dotknąć; a wszyscy, którzy się Go dotknęli, zostali uzdrowieni.
Oto słowo Pańskie.

W roku A, gdy poprzednią perykopę odczytano w poniedziałek, we wtorek należy odczytać następującą:

Mt 15, 1-2. 10-14
Niebezpieczeństwo zaślepienia

Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza
Do Jezusa przyszli faryzeusze i uczeni w Piśmie z Jerozolimy z zapytaniem: «Dlaczego Twoi uczniowie postępują wbrew tradycji starszych? Bo nie myją sobie rąk przed jedzeniem». Jezus przywołał do siebie tłum i rzekł do niego: «Słuchajcie i rozumiejcie: Nie to, co wchodzi do ust, czyni człowieka nieczystym, ale co z ust wychodzi, to właśnie go czyni nieczystym». Wtedy przystąpili do Niego uczniowie i rzekli: «Czy wiesz, że faryzeusze zgorszyli się, gdy usłyszeli to słowo?» On zaś odrzekł: «Każda roślina, której nie sadził Ojciec mój niebieski, będzie wyrwana. Zostawcie ich! To są ślepi przewodnicy ślepych. Jeśli zaś ślepy ślepego prowadzi, obaj w dół wpadną».
Oto słowo Pańskie.

ROZWAŻANIA DO CZYTAŃ

Jezus żył z wiary i każdy, kto idzie za Nim, żyje z wiary. Jezus dał nam wiarę Bożą, uczy żyć z wiary i wszystkie mosty łączące nas ze światem muszą być spalone. Nie ma już odwrotu: Kto rękę do pługa przykłada, a wstecz się ogląda, nie nadaje się do Królestwa Bożego. Droga za Jezusem cała zbudowana jest tylko z wiary. Żyjemy z wiary i tylko z wiary. Sprawiedliwy z wiary żyć będzie.
Marek Ristau

***
Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania
Czytając Pismo Święte, można postawić sobie pytanie: Jaki właściwie jest Pan Bóg? Czy On jest sprawiedliwy, czy miłosierny? Odpowiedź jest paradoksalna: Pan Bóg jest i sprawiedliwy, i miłosierny. Dobrym przykładem jest dzisiejsze czytanie z Księgi Proroka Jeremiasza. Pan Bóg mówi Izraelitom, że przyszła na nich kara w postaci najazdu króla babilońskiego, Nabuchodonozora oraz zburzenia Jerozolimy i spalenia Świątyni. Stało się tak z powodu ich grzechów, upartego serca, które nie chciało się nawrócić. Jednakże Pan Bóg nie zostawia Izraelitów swojemu losowi. Zapowiada im, że nastąpi odrodzenie moralne narodu przez tajemniczego władcę, który będzie pochodził z rodu Dawida. W świetle Nowego Testamentu wiemy, że ów król Izraela to nikt inny jak Jezus Chrystus, który narodził się z domu i rodu Dawida. On jest Tym, który sprawił, że grzech został pokonany, że Duch Święty przyszedł do Kościoła na ludzi i On sprawia, że domy dusz ludzkich zostały odbudowane. To w Jezusie Chrystusie Miłosierdzie i Sprawiedliwość Boga nie wykluczają się, ponieważ całą karę za grzech Pan Jezus wziął na siebie, a ludziom ofiarował miłosierdzie. Pięknie to ujął Święty Jan Chryzostom: Do Chrystusa należała walka, do nas zwycięstwo.

Komentarz do psalmu
Psalm 102 jest jednym z tak zwanych siedmiu psalmów pokutnych. Jako całość opisuje on udrękę indywidualną osoby, którą dręczą wielkie bóle i która wylewa swój żal przed Panem Bogiem. Jednakże w pewnym momencie psalmista zmienia tonację i zaczyna mówić o odbudowaniu Syjonu, Ludu Bożego z ruiny i o Łasce Pana, jakiej udzieli im, kiedy ich nawiedzi. Interpretując ten psalm z perspektywy chrześcijańskiej, możemy zobaczyć, że chrześcijanin łączy swój ból z bólem Kościoła, podobnie jak czynił to Święty Paweł, który pisał, że ma troskę o wszystkie kościoły i solidaryzuje się z każdym z członków założonych przez siebie wspólnot. Zatem powodzenie Kościoła może być i moim powodzeniem, powodem mojej radości, natomiast niepowodzenie Kościoła jest moim bólem i moim smutkiem. Jak bardzo jest to dziś potrzebne, kiedy wielu chrześcijan dystansuje się od Kościoła, nie rozumiejąc, że Kościół jest Ciałem Chrystusa, gdzie hierarchia i świeccy są tak naprawdę jednością, bo łączy ich jeden Chrzest, jedna wiara, jeden Duch Święty. Zatem patrząc na nasze codzienne bolączki pamiętajmy, że modląc się o dobra Kościoła, modlimy się tak naprawdę o dobro nas wszystkich, dobro duchowe Mistycznego Ciała Chrystusa.

Komentarz do Ewangelii
Cud z kroczeniem Pana Jezusa po wodzie ukazuje nam, że Pan Bóg doświadcza człowieka, aby ukazać mu jego kruchość i aby nauczyć go pokory i zaufania. Dlaczego bowiem Pan Jezus wyprawił swoich uczniów na drugą stronę jeziora, a sam nie wsiadł do łodzi? Uczniowie jednak nie zadawali pytań, tylko wyprawili się. Gdy nadeszła burza, byli bezradni. Wtedy Pan Jezus przyszedł do nich, krocząc po wodzie, by wzmocniła się ich ufność. Również epizod z Piotrem pokazuje, że nawet będąc blisko Pana Jezusa, można zwątpić w Jego moc. Piotr został po raz pierwszy upomniany przez Mistrza i tych upomnień było więcej w jego życiu. Jednakże zawsze powstawał i szedł dalej. Interpretując to wydarzenie duchowo można uznać, że jeziorem jest cały świat, w którego historii Kościół pielgrzymuje, a burza to wszystkie prześladowania i trudności, jakie napotyka. Pan Jezus przebywa na wysokiej Górze, w Niebiosach u Boga Ojca i przychodzi do Swojego Kościoła przez wielkich świętych, którzy wprowadzają reformy przez odnowę serca, na przykład papieża Grzegorza VII, Świętego Franciszka z Asyżu czy Jana Pawła II. Święty Bernard z Clairvaux pięknie to ujął, że między pierwszym przyjściem Pana Jezusa, a drugim, na końcu czasu, istnieje trzecie, duchowe, kiedy przychodzi do naszych serc i do całej społeczności Kościoła.
Komentarze zostały przygotowane przez ks. Mateusza Oborzyńskiego

Najświętsza Maryja Panna, Królowa Aniołów Odpust Porcjunkuli

U stóp Asyżu wznosi się bazylika Matki Bożej Anielskiej, wybudowana w XVI wieku. W samym centrum tej renesansowej świątyni znajduje się skromny kościółek benedyktyński z IX wieku, zwany Porcjunkulą. Pierwotny tytuł tego kościoła brzmiał – Najświętszej Maryi Panny z Doliny Jozafata. Według bowiem podania kapliczkę mieli ufundować pielgrzymi wracający z Ziemi Świętej. Mieli oni przywieźć grudkę ziemi z grobu Matki Bożej, który sytuowano w Dolinie Jozafata w Jerozolimie. Nazwę Matki Bożej Anielskiej prawdopodobnie nadał świątyni św. Franciszek z Asyżu. Legenda głosi, że słyszano często nad kapliczką głosy anielskie i dlatego dano jej tę nazwę. Na początku XIII w. kapliczka znajdowała się w stanie ruiny. Odbudował ją św. Franciszek zimą 1207/1208 roku i tu zamieszkał. Tu również w roku 1208 lub 1209 w uroczystość św. Macieja Apostoła (wtedy było to 24 lutego) Franciszek wysłuchał Mszy św. i usłyszał słowa Ewangelii:

„Idźcie i głoście: Bliskie już jest królestwo niebieskie. (…) Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie. Nie zdobywajcie złota ani srebra, ani miedzi do swych trzosów. Nie bierzcie na drogę torby ani dwóch sukien, ani sandałów, ani laski” (Mt 10, 6-10).

Franciszek wziął te słowa do siebie jako nakaz Chrystusa. Zdjął swoje odzienie, nałożył na siebie habit, przepasał się sznurem, udał się do kościoła parafialnego św. Jerzego w Asyżu i zaczął na placu nauczać. Jeszcze w tym samym roku zgłosili się do niego pierwsi towarzysze: Bernard z Quinvalle i Piotr z Katanii, późniejszy brat Egidiusz. Obaj zamieszkali wraz z Franciszkiem przy kościółku Matki Bożej Anielskiej. Kiedy zebrało się już 12 uczniów Franciszka, nazwali się braćmi mniejszymi. Za cel obrali sobie życie pokutne i głoszenie Chrystusa, nawoływanie do pokuty i zmiany życia.
W roku 1211 benedyktyni z góry Subasio odstąpili Franciszkowi i jego towarzyszom kaplicę i miejsce przy niej, na którym ci wybudowali sobie ubogie szałasy. Porcjunkula stała się w ten sposób domem macierzystym zakonu św. Franciszka. Tu również schroniła się św. Klara z Offreduccio. W Niedzielę Palmową 28 marca 1212 r. odbyły się jej obłóczyny. Tak powstał II zakon (klarysek) pod pierwotną nazwą „Ubogich Pań”. Niebawem w ślady św. Klary poszła jej siostra, św. Agnieszka. Zamieszkały one tymczasowo u benedyktynek w pobliżu Bastii, zanim św. Franciszek nie wystawił dla nich klasztorku przy kościele św. Damiana. Franciszek zakończył swoje życie przy kościele Matki Bożej Anielskiej w 1226 roku.
11 kwietnia 1909 roku św. Pius X podniósł kościół Matki Bożej Anielskiej w Asyżu do godności bazyliki patriarchalnej i papieskiej. Nazwa Porcjunkula również była znana już za czasów św. Franciszka i być może przez niego została wprowadzona. Etymologicznie oznacza tyle, co kawałeczek, drobna część. Może to odnosić się do samej kapliczki, która była bardzo mała, jak również do posesji przy niej leżącej, także niewielkiej.

Maryja jako Matka Boża jest Królową także aniołów. Już Ewangelie zdają się wskazywać na służebną rolę aniołów wobec Maryi: tak jest w scenie zwiastowania, tak jest przy ukazaniu się aniołów pasterzom; tak jest wtedy, gdy anioł informuje Józefa, że ma uciekać z Bożym Dzieciątkiem do Egiptu. Ten sam anioł zawiadamia Józefa o śmierci Heroda. Pod wezwaniem Królowej Aniołów istnieją trzy zakony żeńskie. W roku 1864 zostało we Francji założone arcybractwo Matki Bożej Anielskiej, mające za cel oddawać cześć Maryi jako Królowej nieba. Wezwanie „Królowo Aniołów, módl się za nami” zostało włączone do Litanii Loretańskiej. Istnieje wiele kościołów pod tym wezwaniem, zwłaszcza wystawionych przez synów duchowych i córki św. Franciszka Serafickiego.

W 1216 roku św. Franciszkowi objawił się Pan Jezus, obiecując zakonnikowi odpust zupełny dla wszystkich, którzy po spowiedzi i przyjęciu Komunii świętej odwiedzą kapliczkę. Na prośbę Franciszka przywilej ten został zatwierdzony przez papieża Honoriusza III. Początkowo można go było zyskać jedynie między wieczorem dnia 1 sierpnia a wieczorem dnia 2 sierpnia. W 1480 r. Sykstus VI rozciągnął ten przywilej na wszystkie kościoły I i II Zakonu Franciszkańskiego, ale tylko dla samych zakonników. W 1622 r. Grzegorz XV objął nim także wszystkich świeckich, którzy wyspowiadają się i przyjmą Komunię świętą w odpowiednim dniu. Ponadto – oprócz kościołów franciszkańskich – Grzegorz XV rozszerzył ten odpust na kościoły kapucyńskie. Z czasem kolejni papieże potwierdzali ten przywilej.
Paweł VI swoją konstytucją apostolską Indulgentiarium Doctrina w 1967 roku uczynił to ponownie. Każdy, kto w dniu 2 sierpnia nawiedzi swój kościół parafialny, spełniając zwykłe warunki (pobożne nawiedzenie kościoła, odmówienie w nim Modlitwy Pańskiej i wyznania wiary oraz sakramentalna spowiedź i Komunia św. wraz z modlitwą w intencjach papieża – nie za papieża, ale w intencjach, w których on się modli; ponadto wykluczone przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu), zyskuje odpust zupełny.